Ngày xưa Nguyễn Khuyến đã viết 2 câu thơ : “ Rượu ngon không có bạn hiền, không mua không phải không tiền không mua”.Vậy thì nhậu có một ý nghĩa rất sâu sắc; khi có bạn hiền uống với bạn một chung rượu để hàn huyên, sẽ chia niềm tâm sự hoặc đàm đạo chuyện cuộc đời hoặc bàn chuyện làm ăn v.v…
Nếu xét về khía cạnh văn hóa thì những cuộc nhậu có nét văn hóa riêng ví như: “khi chén rượu, khi cuộc cờ; khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên”; cái cảm hứng được thăng hoa hơn khi có chút men có thể gọi là đủ hứng khởi và người nhậu cần phải có đủ lý trí để biết thế nào là đủ; người xưa có câu : rượu vào lời ra. Quả thật như vậy, các hội tao đàn thành viên ngồi lại với nhau nhậu một tí, chỉ một chung nhỏ thôi là cảm hứng tuôn trào, những vần thơ hay được bày ra trên bàn nhậu, rồi những lời bình cũng được thẳng thắn luận câu dỡ, câu hay để đúc kết lại có một bài thơ tuyệt mỹ; các cuộc vui đều có rượu để làm cái mục mở đầu câu chuyện và để thưởng thức các cuộc nhậu đều cần có bạn (trà tam, rượu tứ) mới vui kia mà.
Thế nhưng sự nhậu đã bị biến thể qua nhiều hình thức: vui nhậu, buồn nhậu, đám ma nhậu, đám cưới nhậu, giổ chạp nhậu, liên hoan nhậu v.v…đa số các cuộc nhậu nầy đều không say không về mặt cho vợ ra ngõ ngóng, con đứng hè trông… trong những ngày tết việc nhậu lại được đặt lên hàng đầu, âm thanh 1,2,3,dô khắp cả xóm làng, những giọng ca bất đắc dĩ lại nỗi lên, mới nghe tưởng như một trung tâm điều trị tâm thần.
Thật vậy, theo một chuyên gia thần kinh thì khi uống rượu ,bia quá liều sẽ gây ra rối loạn tinh thần người ta gọi là say rượu, nhưng thật ra đây là một bệnh tâm thần đột biến mà tác nhân chính là do nồng độ cồn vượt quá mức cho phép của cơ thể. Một khi đã bị tâm thần do cồn thì con người không còn lý trí để làm chủ bản thân kéo theo những hệ lụy đáng tiết.
Còn đó, những vụ tai nạn giao thông do say xỉn, con đánh cha, chồng ức hiếp vợ, những vụ bạo lực gia đình trầm trọng.
Đấy là mới nói đến chuyện tâm thần đột biến vì rượu, còn những người nát rượu (nghiện nặng) thì còn tai hại hơn nhiều, đã đánh mất tất cả công danh, sự nghiệp;suy thoái trầm trọng cuộc sống hạnh phúc đang có. Thiệt hại lớn về kinh tế gia đình, thời gian làm việc trong ngày quá ít, chi phí lại tăng nhanh; khả năng khủng hoảng thiếu về tài chính không thể không xảy ra,một khi tài chính gia đình bị thiếu hụt thì mọi điều xấu nhất cũng theo đó mà bùng nổ.
Cái hay cái dở trong chữ nhậu thì nhiều lắm lắm, một trang giấy không thể nào nói hết. Nhân dịp tết đến xuân về xin được luận một phần của hàng trăm phần trong chữ nhậu, phần còn lại xin được mọi người cụng với tôi một chung trong dịp tất niên để hưng phấn mà bàn thêm vào những ngày vui tết.
Văn Lý